02/02/2009 07:17 GMT+7

Nghĩ từ lời con trẻ...

LÊ MINH TIẾN (ĐH Mở TP.HCM)
LÊ MINH TIẾN (ĐH Mở TP.HCM)

TT - Đọc ý kiến của các em nhỏ tại diễn đàn “Lắng nghe tiếng nói trẻ em về thực hiện nếp sống văn minh đô thị” (Tuổi Trẻ 1-2), có thể nói tôi cũng như nhiều người lớn trong chúng ta đều ít nhiều cảm thấy xấu hổ khi đọc các ý kiến của các em học sinh như “lẽ nào chỉ nói mà không làm” hay “người lớn chưa gương mẫu trong tham gia giao thông”...

Những lời than phiền hay gợi ý của các em nhỏ trong việc tìm kiếm các biện pháp thực hiện nếp sống văn minh đô thị tại diễn đàn trên đã chứng minh cho chúng ta thấy một nguyên lý giáo dục mà lâu nay chúng ta hay bỏ quên. Đó là muốn giáo dục trẻ thì cách tốt nhất và hiệu quả nhất là người lớn phải làm gương trước và hành xử của người lớn mới là điều các em quan tâm, chứ không phải là những lời giáo huấn cao đẹp hay những lời hiệu triệu mang tính chất cổ động, bởi trẻ em chỉ học và làm theo điều người lớn làm chứ không phải điều người lớn nói.

Nhìn vào xã hội ta lâu nay, có một thực tế hay nói cách khác là một căn bệnh khá phổ biến là có một sự khác biệt, thậm chí đối nghịch giữa những điều các em nhỏ được dạy và học trong gia đình hay nhà trường với thực tế hành xử ngoài xã hội.

Chẳng hạn, khi chúng ta dạy trẻ phải biết vứt rác đúng nơi quy định thì thực tế bên ngoài xã hội, các em lại thường xuyên chứng kiến cảnh mọi người vứt rác bừa bãi mà tác giả có khi lại chính là bố mẹ của các em; chúng ta dạy trẻ phải biết sống trung thực và tiết kiệm thì thực tế bên ngoài cuộc sống lại hiện diện sự gian dối và lãng phí.

Có lẽ nhiều người lớn chúng ta đã quên một điều là sự đối nghịch giữa điều các em được dạy và học với thực tế mà các em chứng kiến trong cuộc sống sẽ để lại hậu quả vô cùng to lớn nơi các em. Đó là các em sẽ mất niềm tin vào những điều hay lẽ phải mà các em được người lớn giảng dạy, và khi đó các em sẽ nghĩ rằng người lớn là những người nói dối.

Về mặt nguyên tắc, để có được nếp sống văn minh đô thị phải trải qua một quãng thời gian giáo dục rất lâu dài, phải giáo dục ngay từ khi còn tấm bé, chứ một hay hai cuộc vận động là hoàn toàn không đầy đủ. Tuy nhiên với thực trạng của nước ta hiện nay, có lẽ phải bắt đầu giáo dục nếp sống văn minh đô thị cho người lớn trước, bởi cơ chế học hỏi chủ yếu của trẻ là bắt chước theo khuôn mẫu ứng xử của người lớn. Khi người lớn có được những ứng xử đẹp, những hành vi phù hợp với chuẩn mực thì các thế hệ đi sau cũng sẽ có những cách cư xử và hành vi tương ứng.

Qua tiếng nói của các em nhỏ trong diễn đàn, mỗi người lớn mà cụ thể là những người lớn gần gũi với các em nhất (ông bà, cha mẹ, thầy cô...) cần ý thức rằng con trẻ luôn dõi theo và bắt chước cách hành xử, lời ăn tiếng nói của mình. Muốn con trẻ sống tốt và hành xử tốt thì người lớn phải sống tốt và hành xử tốt trước. Và khi người lớn còn quá nhiều “vấn đề” thì khó mà thuyết phục các thế hệ mai sau.

LÊ MINH TIẾN (ĐH Mở TP.HCM)
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên