Hiện chỉ có trên mười dự án đang triển khai thi công, bảy dự án đi vào vận hành khai thác nhưng trong số này có những dự án đang bị cảnh báo là không an toàn.

Phóng to

Hiện trường sự cố vỡ đường ống dẫn nước thủy điện Đạm Bol năm 2011 - Ảnh: QUANG SÁNG

Theo báo cáo của Sở Công thương Lâm Đồng, đợt kiểm tra gần đây nhất đã phát hiện hầu hết dự án thủy điện trên địa bàn không tuân thủ đúng các quy định hiện hành về thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng, thiết kế thi công, quản lý chất lượng xây dựng công trình và bảo vệ môi trường. Nhiều dự án chưa được phê duyệt bản vẽ thiết kế kỹ thuật nhưng vẫn xúc tiến thi công.

Đáng lưu ý là một số dự án đã được chủ đầu tư tự ý thay đổi thiết kế, nhiều hạng mục công trình không đảm bảo an toàn nếu đưa vào vận hành khai thác. Như dự án thủy điện Đăk Mê 1 (huyện Đam Rông) có công suất lắp máy 4MW và sản lượng điện đạt gần 19 triệu kWh/năm.

Theo kiểm tra, mái taluy dương và âm của tuyến năng lượng (kênh dẫn nước) dự án này có nguy cơ sạt lở trong mùa mưa bão; công trình đập dâng, đập tràn đã thay đổi so với hồ sơ thiết kế ban đầu khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép; các thủ tục đầu tư về thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thi công không lưu tại văn phòng điều hành của công ty.

Dự án Đa Kai (huyện Bảo Lâm) có công suất 6MW nhưng chủ đầu tư tự thay đổi thiết kế, nâng công suất lên 8,4MW. Ở dự án này đã xảy ra nhiều sự cố như sạt lở tuyến năng lượng làm hỏng một đoạn kênh dẫn nước, các mố néo đường ống áp lực vừa thi công xong đã bị xói mòn... không đảm bảo an toàn khi đưa vào vận hành khai thác, nhất là trong mùa mưa bão.

Ông Lê Phước Long, trưởng phòng quản lý điện năng Sở Công thương Lâm Đồng, cho biết trong các dự án tự ý thay đổi thiết kế, thiếu tính an toàn nói trên, dự án thủy điện Đăk Mê 1 đã đi vào hoạt động, phát điện thương mại ngay sau thời điểm kiểm tra. Điều đáng nói là chủ đầu tư có nghiêm túc khắc phục những sai phạm đó trước khi đưa vào vận hành khai thác hay không thì Sở Công thương không biết được. Bởi lẽ dưới góc độ của ngành, sở chỉ làm đúng chức năng của mình là kiểm tra, báo cáo và kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo chủ đầu tư các dự án khắc phục sự cố. Thêm nữa, theo quy định, các dự án thủy điện từ 3MW trở lên không thuộc thẩm quyền của địa phương mà do Cục Điều tiết điện lực cấp phép hoạt động điện.

Ông Long cho biết Sở Công thương đã báo cáo về những sai phạm nói trên cho UBND tỉnh Lâm Đồng. Tuy nhiên đến thời điểm này, tức đã gần năm tháng kể từ ngày báo cáo, đơn vị vẫn chưa nhận được văn bản chỉ đạo giải quyết cụ thể nào đối với những dự án thủy điện có sai phạm trong thi công, nhất là những dự án được chủ đầu tư tự ý thay đổi thiết kế.