Ông Tô Nghiêm bị khởi tố về tội “cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, bị tình nghi có những sai phạm trong quá trình triển khai thực hiện dự án Nhà máy điện diesel Cái Lân. Được biết các quyết định và lệnh trên đều đã được Viện KSND tối cao phê chuẩn.

Dự án Nhà máy điện diesel Cái Lân được Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy VN (nay là Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy VN - Vinashin) ký kết với Công ty Jacobsen từ tháng 3-2003 với nội dung thiết kế, xây dựng, lắp đặt hoàn thiện và chuyển giao Nhà máy điện diesel công suất 39MW tại cụm công nghiệp tàu thủy Cái Lân (hợp đồng EPC - chìa khóa trao tay) với giá trị 35,950 triệu USD. Hợp đồng gồm nhà máy chính với sáu tổ máy phát có công suất 6,5MW/tổ, trạm kết nối phân phối điện cung cấp vào lưới điện quốc gia và Nhà máy cán nóng thép tấm Cái Lân.

Trong quá trình thực hiện hợp đồng, ông Tô Nghiêm khi đó là giám đốc Công ty công nghiệp tàu thủy Cái Lân được tập đoàn ủy quyền thực hiện hợp đồng với Jacobsen. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, ông Nghiêm đã cho nhập dây chuyền thiết bị có chất lượng, xuất xứ không đúng theo hợp đồng.

Cụ thể, thiết bị yêu cầu đều là thiết bị mới nhưng toàn bộ thiết bị được nhà thầu Jacobsen cung cấp đều đã qua sử dụng và ngừng sử dụng trong thời gian dài; một số thiết bị đã hỏng hoặc han gỉ, bong tróc sơn khiến nhà thầu phải thay thế, bảo dưỡng và sơn lại. Các thiết bị hầu hết sản xuất từ năm 1995-1996, do nhiều nước khác nhau sản xuất, trong đó có nhiều thiết bị do Trung Quốc chế tạo.

Toàn bộ thiết bị chính của nhà máy được tháo dỡ từ một nhà máy điện đã được lắp đặt, sử dụng tại Trung Quốc.

Do việc nhập khẩu thiết bị cũ trên nên nhà máy vận hành từ tháng 4-2007 đã thường xuyên gặp sự cố, không ổn định, thất thoát nhiên liệu. Đến nay chỉ còn hai tổ máy có thể hoạt động với công suất 75% so với định mức, bốn tổ máy còn lại đều bị sự cố và không thể khắc phục do không có thiết bị thay thế trên thị trường. Do đó đến tháng 10-2009, nhà máy đã ngừng hoạt động và lỗ hơn 62 tỉ đồng. Hiện nhà máy không có khả năng thanh toán trên 107 tỉ đồng và nợ trên 27 triệu USD.

Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai dự án, ông Tô Nghiêm đã cắt bỏ một số hạng mục của hợp đồng như trạm kết nối và phân phối điện. Ông Nghiêm và ông Phạm Thanh Bình (nguyên chủ tịch Tập đoàn Vinashin) đã chỉ đạo lập dự án xây dựng công trình đấu nối nhà máy điện vào lưới điện quốc gia, cung cấp cho dự án Nhà máy cán nóng thép tấm Cái Lân. Dự án được lập sau này có giá trị trên 187 tỉ đồng và cũng do nhà thầu Jacobsen trúng thầu thực hiện. Như vậy, dự án này thực chất được “vẽ” ra để thanh toán cho Jacobsen hai lần tiền cho cùng một phần việc, có dấu hiệu để các cá nhân chiếm đoạt tiền của Nhà nước.

Ngoài ra, tháng 6-2005, ông Tô Nghiêm đã ký một biên bản bàn giao cho Công ty Jacobsen về việc dự án đã được hoàn thành đúng theo hợp đồng nhưng trên thực tế thời điểm này nhà máy vẫn đang trong giai đoạn lắp đặt. Cụ thể, cùng tháng 6-2005, các lô hàng thiết bị an toàn cho hệ thống bơm cứu hỏa, thiết bị phun bọt cứu hỏa, thiết bị phát hiện báo cháy, bảng điều khiển tự động ngắt điện vẫn được nhập về để phục vụ việc lắp đặt.

Căn cứ trên biên bản do ông Nghiêm ký, ngân hàng đã chuyển cho nhà thầu 10% giá trị hợp đồng còn lại (gần 3,6 triệu USD) vào tháng 10-2005. Việc ông Tô Nghiêm cố ý ký biên bản như trên khi nhà máy chưa thực hiện xong khiến nhà thầu được hưởng toàn bộ tiền dự án là trái nguyên tắc tài chính trong quá trình thực hiện hợp đồng.

Như vậy, đến nay trong vụ án xảy ra tại Vinashin, cơ quan điều tra đã khởi tố bảy bị can, bắt tạm giam sáu bị can và ra lệnh truy nã một bị can. Các bị can đều có hành vi cố ý làm trái các chỉ đạo của Chính phủ gây thiệt hại lớn cho Nhà nước.

__________

Tin bài liên quan:

Yêu cầu Vinashin rà soát toàn bộ công nợBắt 4 cán bộ cao cấp của VinashinÔng Nguyễn Quốc Ánh làm quyền tổng giám đốc VinashinĐình chỉ chức vụ tổng giám đốc điều hành VinashinBổ nhiệm tổng giám đốc điều hành mới của VinashinVụ Vinashin: Xử lý nghiêm các cá nhân có sai phạmBắt nguyên Chủ tịch HĐQT Vinashin Phạm Thanh BìnhCông bố quyết định đình chỉ chức vụ ông Phạm Thanh BìnhTròng trành VinashinĐánh giá hiệu quả dự án của Vinashin ở Hải PhòngLấy 300 triệu USD trái phiếu quốc tế để Vinashin trả nợĐề nghị báo cáo Quốc hội tình hình Vinashin